VIJF VRAGEN AAN JANNA RIJPMA
Onlangs was de boekpresentatie van Janna Rijpma’s Wijngids (alleen) voor vrouwen. Elegance sprak de vrolijke vinoloog over haar loopbaan, liefde voor wijn en de noodzaak het boek te schrijven.
Wat maakt jou uniek in de wijnwereld?
‘Mijn benadering. Ik vertaal wijn naar herkenbare zaken, zodat men een vertaalslag kan maken. Ik kruip graag in de wereld van de groep die voor me staat. Ik heb ooit een wijn-event bij een autodealer gehost en de wijnen gecategoriseerd aan de hand van automerken (Opel, Porsche, etc.). Toen was het voor iedereen ineens heel duidelijk wat voor wijnen er op tafel stonden. Daarnaast zijn er nog altijd verhoudingsgewijs weinig vrouwen die dit werk doet. Over het algemeen is de wijnwereld een mannenbolwerk. Gelukkig is er wel een verschuiving zichtbaar. Dat merk je bijvoorbeeld aan het opkomende aantal vrouwelijke sommeliers in restaurants en vrouwen die hoofd wijninkoop zijn bij grote bedrijven.’
Waarom heb je het boek geschreven?
‘Ik wil vrouwen inspireren en stimuleren om naar wijn winkels te gaan om ook onbekende wijnen te gaan kopen. Vrouwen mogen vaker hun zintuigen prikkelen en buiten de comfort zone stappen. Dat gebeurt nog steeds te weinig, zeker als het op wijn aankomt. Voor het gemak kopen we altijd dezelfde wijnen en laten we ons leiden door aanbevelingen van anderen. Daarbij neemt de man in veel huishoudens de wijnverantwoording graag op zijn schouders, en laat de vrouw zich enigszins opzij drukken, terwijl vrouwen van nature beter proeven en ruiken, hebben meer smaakpapillen en zij heel goed in staat zijn een goede wijn te kiezen, en niet alleen de standaard doordeweekse supermarkt wijnen. Ik wil vrouwen nieuwsgierig maken met mijn wijnkennis. Het is tijd om op avontuur te gaan. Zie het een beetje als vreemdgaan: je komt misschien bij je oude liefde terug, maar je verbreedt wel je horizon. Daarbij stuur ik in mijn boek aan op het feit dat men alle zintuigen prikkelt tijdens het drinken van wijn. Dus zet een muziekje op, maak het gezellig, investeer in mooie glazen en verhaal over je net aangeschafte fles wijn. Het speelt allemaal mee in onze waarneming en stimuleert de smaakbeleving.’
Hoe ben je je wijncarrière begonnen?
‘Eigenlijk ben ik opgeleid tot sportdocent en heb ik een aantal jaren sportactiviteiten op luxe resorts in het buitenland verzorgd. Na terugkomst in Nederland ben ik als televisie- en radioproducent voor de Avro en Joop van en Ende aan de slag gegaan en heb ik een tijd als freelancer gewerkt. Lekker eten en goede wijn zijn altijd heel belangrijk voor mij geweest. Maar veel kennis van wijn had ik niet. Uit nieuwsgierigheid heb ik in 1995 een wijncursus gevolgd en mijn eerste brevet gehaald. Daarna had ik letterlijk de smaak te pakken en heb ik een opleiding aan de Wijnacademie gevolgd. Binnen één jaar heb ik zowel mijn theorie- als praktijktoetsen behaald. Daarna heb ik mij bij veilinghuis AAG aangesloten en mocht ik een wijnveiling opstarten. Toen de Telegraaf daar weet van had ben ik door hen benaderd om wijnverhalen en columns te schrijven. Destijds was ik als een van de weinige vrouwen werkzaam in de wijnwereld.’
Wat vind je leuk aan wijn?
‘Het is altijd een verrassing hoe de wijn smaakt. Dit heeft te maken met herinneringen, omgevingsfactoren en hoe de zintuigen worden geprikkeld. Er zijn een hoop componenten die invloed hebben op de smaak die juist buiten de fles liggen. Muziek, goed gezelschap, kaarsen, mooie glazen, het eten en de wijnpresentatie beïnvloeden de smaak. Omdat die factoren steeds verschillen, proeft een wijn steeds anders. Je hoeft geen ‘verstand’ van wijn te hebben om te weten wat wel of niet lekker is. Alles heeft te maken met de totaalbeleving en hoe de zintuigen worden geprikkeld. Als dat goed voor mekaar is, smaakt de wijn vaak ook lekker.’
Wat is je favoriete wijn?
‘Ik heb geen favoriete wijn. Ik beoordeel de wijnen in mijn boek daarom bewust niet met een rapportcijfer. De smaakbeleving van wijn is voor iedereen anders is. Het laatste dat ik wil is dat iemand een wijn niet proeft, omdat ik ‘m niet lekker vind. We zijn allemaal redelijk geprogrammeerd in wat we lekker vinden of welke smaak ons tegen staat. Meestal kan ik aan iemand zien wat hun wijn voorkeuren zijn. De psyche van onze zintuigen bepalen veel maar je kan de psyche wel uitdagen. Onder andere door dit boek! Maar om toch een beetje de vraag te beantwoorden: ik ben dol op bijzondere witte wijnen. Mijn boek bevat mijn 101 favoriete wijnen, gebaseerd op fijne herinneringen tijdens mijn 20-jarige loopbaan. In wezen zijn ze dus allemaal favoriet!’